پروتزهای دندانی فک پایین بهعنوان یکی از مهمترین و پیچیدهترین انواع پروتزهای دندانی، بهویژه برای افرادی که دندانهای فک پایین خود را از دست دادهاند، طراحی میشوند. این پروتزها نهتنها از لحاظ بازگشت توانایی جویدن و حفظ ظاهر، بلکه از نظر حفظ ساختار فک و جلوگیری از تحلیل استخوان نیز اهمیت فراوانی دارند. در این مقاله از مستر دندان به معرفی جامع پروتزهای دندانی فک پایین، انواع آن، مزایا، روش نصب، و نکات کلیدی در انتخاب مناسبترین پروتز برای بیماران میپردازیم.
پروتز دندانی فک پایین چیست؟
پروتزهای دندانی فک پایین نوعی جایگزین مصنوعی برای دندانهای از دسترفته فک پایین هستند که به کمک مواد و تکنولوژیهای پیشرفته طراحی میشوند. این پروتزها برای افرادی مناسب است که به دلایل مختلف از جمله سوانح، بیماریهای دندانی، یا بالا رفتن سن، بخشی یا همه دندانهای فک پایین خود را از دست دادهاند. هدف اصلی پروتزهای دندانی فک پایین، بازگرداندن عملکرد جویدن، بهبود گفتار و حفظ زیبایی لبخند است.
انواع پروتزهای دندانی فک پایین
پروتز کامل فک پایین
پروتز کامل فک پایین (Full Denture) برای افرادی مناسب است که تمام دندانهای فک پایین خود را از دست دادهاند. این نوع پروتزها بهطور کامل بر روی لثهها قرار میگیرند و با استفاده از مواد نرم و انعطافپذیر، فشار کمتری بر لثهها وارد میکنند. این پروتزها قابلیت برداشتن و تمیز کردن دارند و بهطور موقت در دهان قرار میگیرند.
پروتز پارسیال فک پایین
برای افرادی که چند دندان در فک پایین خود را از دست دادهاند، پروتزهای پارسیال یا جزئی مناسب هستند. این پروتزها با کمک قلابهای فلزی یا کلیپسهای نازک به دندانهای باقیمانده متصل میشوند و به عنوان پل بین دندانهای سالم و دندانهای مصنوعی عمل میکنند.
پروتز دندانی فک پایین با پایه ایمپلنت
پروتزهای فک پایین با پایه ایمپلنت، یک راهحل دائمیتر و پایدارتر هستند. این پروتزها به وسیلهی ایمپلنتهای دندانی که در استخوان فک جایگذاری میشوند، بهطور دائم تثبیت شده و از ثبات و مقاومت بالاتری نسبت به پروتزهای معمولی برخوردارند. مزیت اصلی این نوع پروتز، حفظ ساختار استخوان فک و جلوگیری از تحلیل استخوان است.
مزایای پروتزهای دندانی فک پایین
بازگرداندن عملکرد طبیعی جویدن: یکی از بزرگترین مزایای پروتزهای دندانی فک پایین، توانایی بازگرداندن عملکرد طبیعی جویدن است که تأثیر قابل توجهی در کیفیت زندگی بیماران دارد.
حفظ زیبایی لبخند: با استفاده از پروتزهای دندانی باکیفیت، بیماران میتوانند لبخند طبیعی و زیبایی داشته باشند.
جلوگیری از تحلیل استخوان فک: استفاده از پروتزهای با پایه ایمپلنت، به حفظ استخوان فک و جلوگیری از تحلیل آن کمک میکند.
راحتی و تطابق بالا: پروتزهای جدید و مدرن، با استفاده از مواد نرم و انعطافپذیر طراحی میشوند تا راحتی بیشتری برای بیماران فراهم کنند و به شکل دقیق با دهان بیمار همخوانی داشته باشند.
مراحل ساخت و نصب پروتزهای دندانی فک پایین
1. مشاوره اولیه و معاینه دهان و دندان:
در اولین مرحله، دندانپزشک وضعیت دهان و فک بیمار را بررسی کرده و بر اساس نیازهای او، نوع مناسب پروتز را انتخاب میکند.
2. قالبگیری:
در این مرحله، قالب دقیقی از فک پایین بیمار تهیه میشود تا پروتز بهصورت کاملاً سفارشی و دقیق ساخته شود.
3. ساخت پروتز:
با استفاده از قالبهای تهیهشده، پروتزهای دندانی در لابراتوارهای تخصصی ساخته میشوند. مواد استفاده شده در پروتزهای فک پایین معمولاً شامل اکریلیکهای مقاوم و سرامیکهای پیشرفته است.
4. نصب و تنظیم:
پس از آماده شدن پروتز، در جلسه بعدی، پروتز در دهان بیمار نصب میشود و تنظیمات لازم برای راحتی و تطابق بهتر انجام میگیرد.
نحوه مراقبت از پروتزهای دندانی فک پایین
برای افزایش طول عمر پروتزهای دندانی و حفظ کیفیت آنها، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:
- تمیز کردن روزانه: دندانهای مصنوعی باید بهصورت روزانه و با استفاده از مواد شوینده مخصوص، تمیز شوند.
- مسواک زدن لثهها و زبان: حتی اگر دندانهای طبیعی وجود نداشته باشند، تمیز کردن لثهها و زبان اهمیت دارد.
- نگهداری در محلول ضدعفونیکننده: اگر پروتز متحرک است، شبها باید در محلول ضدعفونیکننده نگهداری شود.
- اجتناب از غذاهای سفت: غذاهای سفت ممکن است باعث شکستن یا آسیب به پروتز شوند، بنابراین باید از مصرف آنها پرهیز کرد.
هزینه پروتزهای دندانی فک پایین
قیمت پروتزهای دندانی فک پایین به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
نوع پروتز (کامل، جزئی، یا پایه ایمپلنت)
مواد استفاده شده در ساخت پروتز
تخصص دندانپزشک و موقعیت جغرافیایی کلینیک برای دریافت اطلاعات دقیقتر و مشاوره رایگان، میتوانید با کلینیک مستر دندان تماس بگیرید.
سوالات متداول
1. پروتز دندانی فک پایین چقدر دوام دارد؟
بسته به مواد استفاده شده و مراقبتهای روزانه، این پروتزها معمولاً بین 5 تا 10 سال دوام دارند.
2. آیا پروتزهای فک پایین با پایه ایمپلنت بهتر از پروتزهای عادی هستند؟
بله، پروتزهای پایه ایمپلنت به دلیل ثبات بیشتر و جلوگیری از تحلیل استخوان فک، انتخاب بهتری برای بسیاری از بیماران هستند.
3. آیا پروتز دندانی فک پایین نیاز به تنظیم دورهای دارد؟
بله، پروتزها ممکن است به دلیل تغییرات در شکل لثه و فک، نیاز به تنظیمات دورهای توسط دندانپزشک داشته باشند.