با آمدن ایمپلنت به کمک جراحی‌های دندانپزشکی تحولات مثبتی در جایگزینی دندان‌های از دست رفته با دندان مصنوعی رخ داد و افراد زیادی از شر پروتزهای مصنوعی متحرک و عوارض آن خلاص شدند. برای شناخت صحیح این نوع دندان مصنوعی که امروزه طرفداران زیادی در بین مراجعین کلینیک‌های دندانپزشکی دارد، لازم است که اطلاعاتی درباره آن به دست آوریم.
امروز قصد داریم در این مقاله به ارائه اطلاعات کاملی درباره اینکه “ایمپلنت چیست و انواع آن کدامند؟” بپردازیم و مطالب مهمی را پیرامون این نوع از کاشت دندان مطرح کنیم. لطفاً تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ایمپلنت چیست؟
بسیاری از اوقات وقتی شما دندانی را از دست می‌دهید، لازم است که با کاشت دندان یا پروتز مصنوعی آن را جایگزین کنید. ایمپلنت نوعی از کاشت دندان است که جنس آن از تیتانیوم بوده و پایه بلند آن در داخل استخوان فک شما به جای ریشه دندان جایگذاری میشود. تیتانیوم با بدن انسان سازگار است و مشکلی را ایجاد نمی‌کند. دلیل استحکام ایمپلنت همین پایه تیتانیومی است که اگر به صورت صحیح درون فک شما نصب شود، می‌تواند تا سال‌ها و حتی تا آخر عمر برای شما کار کند و به همین دلیل بسیاری آن را بهترین جایگزین برای دندان‌های از دست رفته می‌دانند.
انواع ایمپلنت دندان
به طور کلی ایمپلنت دارای چهار نوع است:
- ایمپلنت اندوستیال (endosteal): این نوع از ایمپلنت در داخل استخوان قرار می‌گیرد و بیشترین کاربرد را در بین انواع ایمپلنت دندانی دارد.
- ایمپلنت ساب‌پریوستیال (subperiosteal): ایمپلنت ساب پریوستیال در زیر لثه جای می‌گیرد و در داخل استخوان فک فرو نمی‌رود. در حال حاضر این نوع کمتر استفاده میشود به این دلیل که در طول زمان استحکام کافی از خود نشان نمی‌دهد؛ مگر در مواردی که استخوان فک ضعیف باشد.
- ایمپلنت یک مرحله ای: در این نوع از ایمپلنت پایه به صورت کامل در استخوان فرو نمی‌رود و قسمتی از آن روی لثه باقی می‌ماند. بعد از این یک مرحله جراحی، باقی اجزا در داخل پایه قرار داده می‌شوند.
- ایمپلنت دو مرحله ای: در این نوع از ایمپلنت دو مرحله جراحی وجود دارد؛ در مرحله اول پایه به داخل استخوان فک در زیر لثه فرو می‌رود و روی آن به صورت کامل توسط بخیه بسته میشود. بعد از بهبودی مجددا روی لثه طی جراحی بریده میشود و اجزاء دیگر در داخل پایه نصب می‌شوند.
جنس مواد ایمپلنت
مواد ایمپلنت در گذشته از تیتانیوم خالص ساخته می‌شدند که به دلیل نرمی آن به مرور زمان به صورت آلیاژ تیتانیوم 95% ارائه شدند. بعد از مدتی به دلیل وجود نگرانی‌ها درباره حساسیت به آلیاژ تیتانیوم و ترکیب آن با فلزاتی چون نیکل، ایمپلنت‌هایی از جنس زیرکونیا نیز ساخته شدند که در درجه دوم کیفیت نسبت به تیتانیوم قرار دارند.
مراحل جراحی کاشت دندان ایمپلنت
این مراحل بستگی به نوع ایمپلنت مورد استفاده دارد.
در نوع اندوستیال تک مرحله‌ای، دندانپزشک لثه شما را جراحی می‌کند و فیکسچر را در داخل استخوان فک شما و مقداری روی لثه قرار می‌دهد.
در اندوستیال دو مرحله ای، لثه شما توسط دندانپزشک جراحی شده و پایه ایمپلنت به صورت کامل در زیر لثه و در استخوان آرواره نصب میشود. پس از گذراندن دوره بهبودی، لثه شما مجددا جراحی میشود و مابقی اجزا بر روی پایه نصب می‌شوند.
ایمپلنت ساب پریوستیال در یک مرحله انجام میشود و پایه ایمپلنت در داخل لثه و نه در درون استخوان جای می‌گیرد. پس از آن مابقی اجزا شامل تاج و روکش در داخل پایه نصب می‌شوند.
اجزای ایمپلنت دندان
ایمپلنت از سه جزء تشکیل شده است:
- پست که به آن فیکسچر هم گفته میشود پایه بلند پیچ مانندی است که بقیه اجزا روی آن قرار می‌گیرد.
- اباتمنت که پایه متصل‌کننده پست به تاج است در وسط قرار می‌گیرد و از طریق آن تاج روی پایه فیکسچر نصب میشود.
- تاج همان پروتز ایمپلنت دندان است که در قسمت رویی قرار می‌گیرد.
عوارض ایمپلنت دندان چیست
ایمپلنت دندان دارای یک سری عارضه است که در بین اکثر بیماران شایع است و البته برخی از موارد وجود دارد که کمتر اتفاق می‌افتد؛ اما در بین برخی از افراد دیده شده است. در زیر به این عوارض اشاره شده است:
عوارض کمتر شایع
- سوراخ‌شدن بافت اطراف ایمپلنت
- آسیب ناشی از فشار زیاد
- مشکلات مربوط به سینوس‌ها
عوارض شایع ایمپلنت
- عفونت
- کاهش حجم لثه
- شل‌شدن آسیب عصبی و یا بافتی
- کاشت نامناسب ایمپلنت
کاشت دندان بدون ایمپلنت
برخی از افراد هستند که استخوان فک آن‌ها شرایط کاشت ایمپلنت را ندارد. از طرفی هزینه نصب ایمپلنت بالاست و برخی از افراد توانایی پرداخت هزینه آن را ندارند؛ از این رو می‌توانند روش‌های دیگر جایگزین را انتخاب نمایند. به هر حال اگر فردی به هر دلیل نخواهد که از ایمپلنت استفاده کند یا شرایط استفاده از آن را نداشته باشد، ناچار است که از سایر روش‌های کاشت شامل دندان مصنوعی چسبی، پروتز مصنوعی، دندان ژله‌ای، بریج، دندان مصنوعی ثابت و سایر روش‌ها استفاده کند.
فاصله زمانی بین ایمپلنت و روکش
بعد از مرحله اول و نصب پست در داخل استخوان لازم است که این پایه در داخل استخوان جوش بخورد و لثه ترمیم شود. این مدت زمان ثابت نیست و معمولاً بسته به شرایط فرد از دو ما تا چهار ماه متغیر است.
قالب گیری ایمپلنت چقدر طول میکشد
بعد از این که پست به استخوان فک جوش می‌خورد، دندانپزشک باید از دندان شما قالب بگیرد تا بتواند بهترین تاج را متناسب با دهان و سایر دندان‌های شما نصب کند. مدت زمان عملیات قالب گیری ایمپلنت که فرایند مهم و حساسی است، معمولاً طولانی نیست و بسته به شرایط بیمار و البته مهارت دندانپزشک بین 5 تا 15 دقیقه طول میکشد.
فیلم قالب گیری ایمپلنت
قالب گیری دندان با استفاده از ابزارهای خاص صورت می‌گیرد. در فیلم زیر این عملیات به صورت دقیق نشان داده شده است.
انواع قالب گیری ایمپلنت
قالب‌گیری مرحله حساسی است و باید به گونه‌ای انجام شود که دندان ایمپلنت با دندان‌های طبیعی تفاوت آشکاری نداشته باشد و از طرفی ایمپلنت نامناسب باعث آسیب به لثه و استخوان فک نشود. سینی قالب گیری تکیه گاهی است که در این فرایند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع مختلف قالب گیری با توجه به نوع اباتمنت توسط دندانپزشک انتخاب می‌شوند و به صورت زیر هستند:
قالب گیری سینی باز (تری باز یا مستقیم)
در این نوع از قالب گیری که نسبت به نوع بسته بسیار دقیق‌تر است، اباتمنت قالب گیری دارای یک پین بلند است که از سینی قالب گیری بیرون زده است. این اباتمنت‌ها دارای شیارهای نگهدارنده عمیقی هستند که مواد را به خوبی قفل می‌کنند. قبل از برداشته شدن قالب توسط دندانپزشک قفل اباتمنت باز شده و پین جدا می‌گردد.
نکته مهم این روش اینجاست که ماده در تکیه‌گاه باید در یک جهت دقیق قفل شود؛ بنابراین از یک ماده سفت و در عین حال سبک استفاده میشود تا چین خوردگی ایجاد نشود.
قالب گیری سینی بسته (تری بسته یا غیر مستقیم)
در این نوع که از روش‌های رایج قالب گیری به شمار می‌رود، اباتمنت قالبی را روی ایمپلنت قرار می‌دهند و پس از انجام قالب گیری و خروج مواد از دهان، اباتمنت در داخل دهان باقی می‌ماند. بعد از آن از روی ایمپلنت جدا میشود و بر روی آنالوگ قرار می‌گیرد.
مواد قالب گیری در این روش باید به گونه‌ای ساخته شوند که در هنگام خروج از دهان و نصب مجدد اباتمنت قالب گیری، پاره نشوند. اگر مواد زیادی سنگین باشند، احتمال پارگی آن‌ها در داخل دهان وجود دارد و ممکن است در هنگام قراردادن اباتمنت سفت شده و دقت دندانپزشک پایین بیاید.
جویدن با دندان ایمپلنت
خوشبختانه با کمک ایمپلنت شما توانایی جویدن را باز خواهید یافت. استحکام دندان ایمپلنت بسیار بالاست و به همین دلیل یک جایگزین عالی برای دندان طبیعی به شمار می‌رود و در ظاهر و عملکرد تفاوت زیادی با آن ندارد. البته مسلم است که هیچ دندانی جای دندان طبیعی شما را نمی‌گیرد و بنابراین باید در هنگام جویدن با دندان ایمپلنت مراقب باشید که غذاهای خیلی سفت را نجوید.
جمع‌بندی
در این مقاله درباره این که ایمپلنت چیست و چه انواعی دارد اطلاعات کاملی را ارائه دادیم. این نوع از کاشت یکی از بهترین و محبوب‌ترین روش‌های جایگزین برای دندان طبیعی است که در حال حاضر در بسیاری از کلینیک‌های دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پایان، ضمن سپاس از همراهی شما تا پایان مقاله خواهشمندیم که نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول درباره ایمپلنت دندان
آیا ایمپلنت دندان درد دارد؟
بله. عملیات ایمپلنت نیاز به جراحی دارد و درست است که از مواد بی حسی در حین کار استفاده میشود؛ اما بعد از آن تا چند روز درد وجود خواهد داشت. از طرفی قالب گیری ایمپلنت هم فرایندی است که برای برخی آزاردهنده و دردناک است.
آیا ایمپلنت باعث سرطان میشود؟
خیر. بیشتر تحقیقات علمی احتمال ارتباط بین سرطان و ایمپلنت را رد کرده‌اند. تنها یک تحقیق در آمریکا وجود دارد که در محاسبات خود در مورد ابتلا به سرطان بعد از ایمپلنت احتمال بسیار ناچیزی (در حدود 0.00017) را به دست آورده است.
آیا ایمپلنت خوب است؟
یکی از بهترین جایگزین‌ها برای دندان از دست رفته شما ایمپلنت است که می‌تواند در ظاهر و در کاربرد تا حدود زیادی مانند یک دندان طبیعی عمل کند.
آیا ایمپلنت دائمی است؟
در اغلب موارد ایمپلنت مادام العمر است و به عنوان یک روش دائمی کاشت دندان در جهان شناخته میشود.
آیا ایمپلنت عوارض دارد؟
در برخی از موارد ممکن است عوارض نادری مانند سوراخ‌شدن بافت اطراف ایمپلنت، آسیب ناشی از فشار زیاد، مشکلات مربوط به سینوس‌ها برای آن وجود داشته باشد. عوارض نسبتاً شایعی مانند عفونت، کاهش حجم لثه، شل‌شدن آسیب عصبی و یا بافتی و کاشت نامناسب هم ممکن است بعد از کاشت وجود داشته باشد.
آیا ایمپلنت ایرانی خوب است؟
ایمپلنت‌های ایرانی تأییدیه‌های لازم را از سازمان غذا و دارو دریافت کرده‌اند و کیفیت قابل قبولی دارند. مانند هر لوازم پزشکی دیگری ایمپلنت های خارجی از کیفیت بالاتری نسبت به انواع ایرانی برخوردارند.
آیا ایمپلنت خراب میشود؟
بله. امکان خراب‌شدن ایمپلنت در اثر شرایط نامساعد در هنگام نصب و عدم کاشت صحیح وجود دارد و باید به علائم آن مانند درد، عفونت و… بعد از کاشت توجه داشت.
اگر ایمپلنت نکنیم چه میشود؟
در صورتی که دندان از دست رفته خود را با ایمپلنت جایگزین نکنید، ممکن است با عوارضی مانند ظاهر ناخوشایند و پیری چهره، عفونت و بیماری‌های لثه، خرابی سایر دندان‌ها در اثر عفونت، احساس درد در استخوان فک در حین جویدن غذا، سردرد، تحلیل استخوان فک و بر هم خوردن نظم سایر دندان‌ها و… روبرو شوید.
هزینه کاشت ایمپلنت چقدر است؟
این هزینه با توجه به نوع ایمپلنت تعیین میشود و در حال حاضر محدوده قیمت آن بین 5 میلیون تومان تا 30 میلیون تومان است.
بعد از ایمپلنت چند روز درد داریم؟
هر فردی با توجه به شرایط خود ممکن است بین 5 تا 10 روز بعد از ایمپلنت احساس درد و ناراحتی داشته باشد و بعد از آن این درد طبیعی نیست و در صورت ادامه باید به متخصص ایمپلنت مراجعه شود.
برای کاهش درد ایمپلنت چه باید کرد؟
بهترین کار برای کاهش درد ایمپلنت عمل به توصیه پزشک، استفاده مرتب و به موقع از داروها، استفاده از آب نمک و مسواک، استراحت و نوشیدن مایعات سرد و غذاهای نرم و آبکی در روزهای درد است.
کدام مرحله ایمپلنت درد دارد؟
تمامی مراحل ایمپلنت در داخل مطب بدون درد هستند؛ اما بعد از مرحله دوم ممکن است شما درد بیشتری را احساس کنید که با انجام توصیه‌های پزشک و بعد از چند روز برطرف میشود.
